basisdocument

Haltetrein Zwolle-Leeuwarden

In Basisdocument uitbreiding reizigersvervoer Nederland wordt een voorzet gegeven om te trachten, met gebruikmaking van bestaande infrastructuur, te komen tot veel meer locaties in Nederland die per rail bereikbaar zijn, zowel voor reizigers- als voor goederenvervoer. Lokale werkgroepen zouden de aanleg van meer stations/ haltes aan functionerende spoorlijnen  en de heringebruikname van oude spoorlijnen dienen te stimuleren.

De opsteller van dit document is woonachtig in de gemeente Weststellingwerf, Zuidoost Friesland. Op lokaal niveau zou gaarne iets gedaan kunnen worden om bij te dragen aan missie en doelstellingen van Herspoor. Wat betreft spoorlijnen die in onbruik zijn geraakt is er één lijn die over Weststellingwerfs grondgebied liep, waarvan hoegenaamd niets meer is te zien Spoorlijnenkaart Nederland 1916′. Deze spoor-/tramlijn liep van station Steenwijk naar Frederiksoord, hierbij de grens tussen Overijssel en Drente passerend . In Frederiksoord afbuigend in noordwestelijke richting naar Noordwolde, waarbij de grens met Friesland werd gepasseerd en de gemeente Weststellingwerf binnenkomend. In Noordwolde afbuigend in noordoostelijke richting naar Makkinga, waarbij vanuit de gemeente Weststellingwerf de gemeente Ooststellingwerf werd binnengereden. Bij Makkinga splitste de spoorlijn zich. Eén tak liep via Oosterwolde en Appelscha naar Smilde in Drente. De andere tak liep naar Gorredijk. Ook hier weer een splitsing: één naar Heerenveen en één naar Drachten. Het is niet reëel om te denken dat ooit deze tramlijn zou kunnen worden gerenoveerd.

Er loopt echter door Wolvega, gemeente Weststellingwerf, de hoofdspoorlijn van Zwolle naar Leeuwarden. Aan deze spoorlijn lagen in het verleden 2 stations binnen de gemeente Weststellingwerf: station Wolvega en station Peperga/ De Blesse. Om in de gemeente Weststellingwerf toch te trachten iets te bereiken m.b.t. de missie en doelstellingen van Herspoor, zou er hier een werkgroep dienen te worden opgericht om onderzoek te doen naar de mogelijkheden om bij Peperga/ De Blesse weer een station te krijgen.

Het ligt niet voor de hand dat de stoptrein tussen Zwolle en Leeuwarden er in De Blesse een nieuwe halte bij zal krijgen. Wel zijn er geluiden om op het traject tussen Zwolle en Meppel in de plaats Staphorst een nieuwe halte te creëren (= heropenen) (Herspoorproject: ‘Station Staphorst’). Het ligt dus meer in de rede om een halte in De Blesse onderdeel te laten zijn van een uitgebreider plan. Namelijk een halte-netwerk (zie: Basisdocument uitbreiding reizigersvervoer Nederland) van Zwolle naar Groningen en Leeuwarden, overeenkomstig ‘De Zoetermeerlijn’, die ook een soort van tramfunctie heeft. Bijgewerkte notitie 2021. De Zoetermeerlijn was een spoorlijn die werd geëxploiteerd door NS. In 2006 is de exploitatie overgegaan in RandstadRail: https://nl.wikipedia.org/wiki/RandstadRail.

Voor een globale uitwerking wordt hier alleen op het traject Zwolle-Leeuwarden nader ingegaan. Belangrijke vraag hierbij is allicht: Is er op dit traject voldoende ruimte om naast de intercity’s en stoptreinen ook nog, b.v. één maal per uur, een ’halte-trein’, met een tramfunctie in beide richtingen te laten rijden. Op het traject van Meppel naar Leeuwarden zal naar alle waarschijnlijkheid wel voldoende ruimte zijn. Echter tussen Zwolle en Meppel zou het wel eens erg druk kunnen worden, omdat hier zowel de treinen naar Groningen als die naar Leeuwarden passeren. Bovendien loopt er op het traject Zwolle-Groningen nog één extra stoptrein per uur in vergelijking met het traject Zwolle-Leeuwarden. Om meer ruimte op het spoor tussen Zwolle en Meppel te creëren zou kunnen worden overwogen om het station Meppel weer als splitsings- en koppelingsstation te laten fungeren m.b.t de intercity’s van en naar Groningen en Leeuwarden. Tot ergens in de jaren ’80 was niet Zwolle maar Meppel het station waar werd gekoppeld en gesplitst.

Tussen Zwolle en Leeuwarden zou een halte-trein b.v. de volgende stations en haltes aan kunnen doen.

Zwolle Oost (kruising N35), Zwolle Helmhorst (bij conjunctie met de spoorlijn naar Emmen), Vecht (bij kruising N340), Nieuwleusen (bij kruising N758), De Lichtmis (bij kruising met N377), Staphorst (zie: ‘Station in Staphorst oktober 2009’en ‘Foto’s toekomstig station Staphorst’), Meppel Zuid, Meppel (bestaand station), Meppel Noord, Nijeveen (zie: ‘Foto’s toekomstige halte Nijeveen’), Havelterberg (zie: ‘Foto’s toekomstige halte Havelterberg’), Steenwijk Kallenkote, Steenwijk (bestaand station), Tuk, De Witte Paarden (zie: ‘Foto viaduct bij toekomstige halte Witte Paarden’), Willemsoord (zie: ‘Foto’s toekomstige halte Willemsoord’), De Blesse/ Peperga (zie: ‘Foto’s omgeving toekomstige halte De Blesse’), Wolvega (bestaand station)(zie: ‘Foto Station Wolvega december 2020’), Heerenveen IJsstadion (bestaande halte, alleen bij de grotere schaatsevenementen in functie) (zie: ‘Foto’s Station Heerenveen IJsstadion’), Heerenveen Rottumerweg, Heerenveen (bestaand station), Heerenveen Noord (= kruistation, indien de Zuiderzeespoorlijn zou worden doorgetrokken langs de autosnelweg, A6 en A7, van Lelystad naar Groningen, (zie ‘Tracé Zuiderzeespoorlijn Zuid-Friesland bijlage bij brief aan NS 9-7-88’ en ‘Foto’s Locatie toekomstig Kruisstation Heerenveen’), Vegelinsoord/ Haskerdijken (voorheen halte Stobbegat), Akkrum (bestaand station), Grouw-Irnsum (bestaand station), Roordahuizum/ Idaard, Wytgaard/ Wirdum, Werpsterhoek, Leeuwarden (bestaand station).

Aanvulling 2020: enkele jaren geleden is er bij de aanleg van de wegen bij Leeuwarden (de haak om Leeuwarden) al rekening gehouden met een nieuw station/halte in de geplande nieuwbouwwijk Werpsterhoek.
Het is interessant om te kijken naar stations en haltes die er ook in vroeger tijden hebben gelegen aan het spoorlijntracé tussen Zwolle en Leeuwarden: zie ‘Schematische weergave van deel spoorlijn Arnhem-Leeuwarden tussen Zwolle en Leeuwarden, Wikipedia’.