basisdocument

Zuiderzeespoorlijn

In de 19e eeuw waren er reeds ver gevorderde plannen om meer of minder grote delen van de Zuiderzee droog te leggen. Er moest een ernstige watersnood plaatsvinden in 1916 voordat de plannenmakerij kon worden omgezet in daden. In 1918 werd in Den Haag de Zuiderzeewet aangenomen. Ir. Cornelis Lely (1854-1929), die in 3 kabinetten als minister van Waterstaat zitting had, was de grondlegger van definitieve plannen.
Achtereenvolgens kwamen daarna de volgende projecten tot stand:
1930: drooglegging Wieringermeer
1932: Afsluitdijk gereed
1942: drooglegging Noord-Oostpolder
1957: drooglegging Oostelijk Flevoland
1968: drooglegging Zuidelijk Flevoland

Allengs zijn er ook plannen ontwikkeld om spoorlijnen door het nieuwe land aan te leggen. Het begon al met het plan om over de Afsluitdijk naast de autoweg ook een spoorlijn aan te leggen. Vanwege de veel hogere kosten is dat erbij gebleven. Het daarvoor aangelegde talud is later gebruikt om van de tweebaans autoweg een vierbaans autoweg te maken. Op het vroegere eiland Wieringen is naast de destijds aangelegde weg van Anna van Paulowna naar Den Oever een sleuf uitgegraven waarin de spoorlijn diende te worden aangelegd. Nu nog als een merkwaardige onnatuurlijke uitgraving in het landschap waar te nemen.
De spoorlijn vanaf Weesp via Almere naar Lelystad kwam in 1988 gereed.
Lange tijd is er politiek gesteggeld om deze spoorlijn door te trekken via Emmeloord, Heerenveen en Drachten naar Groningen. In 2006 leek dit plan definitief van de agenda afgevoerd te worden door planning van de alternatieve lijn vanaf Lelystad via Kampen naar Zwolle: Hanzelijn, in 2012 geopend.
In 2020 wordt toch weer het oorspronkelijke plan van de Zuiderzeespoorlijn van Lelystad naar Groningen nieuw leven ingeblazen. Intussen heeft men de naam Zuiderzeespoorlijn ingeruild voor Lelylijn.
De belangstelling van Herspoor voor de Zuiderzeespoorlijn werd in 1988 gewekt door mediaberichten over het ‘vastgestelde’ tracé bij Heerenveen. Door de oprichter van Herspoor werd een alternatief tracé voorgesteld: zie submap Zuiderzeespoorlijn Tracé Zuid-Friesland’
In 1990 is opnieuw door de oprichter van Herspoor actie ondernomen omdat er vergevorderde plannen waren om een Hoteleiland in het Tjeukemeer aan te leggen. Er werd een brief gestuurd naar bestuurlijke instanties om, indien dit plan doorgang zou vinden, rekening te houden met de toekomstige aanleg van de Zuiderzeespoorlijn die ook door het Tjeukemeer zou kunnen lopen, vlak langs de A6. Lees verder in submap Zuiderzeespoorlijn Hoteleiland Tjeukemeer’

Overige documenten over de toekomstige Zuiderzeespoorlijn zijn ondergebracht in de submap Zuiderzeespoorlijn in breder Perspectief.